GNOME ile ilgili arada küçük haberleri sizinle paylaşayım istedim.
GNOME Projesi Core diye adlandırılan ve hepsi gönüllüler tarafından yazılmasına rağmen çekirdek dağıtım içinde yer alan uygulamalardan oluşmuyor.
Core / Çekirdek dağıtımın içinde dönem dönem yeni yazılımlar ekleniyor, bir süre sonra kullanımı düştüğünde veya teknoloji olarak artık kimse yeni sürümlere geçirmediğinde bu uygulamalar çekirdek dağıtımdan (release) çıkarılıyor.
GNOME ile ilintili olan fakat direk Core olmasa da uzun zamandır eko sistem içinde yer alan ve ayrıcalıklı yazılımlar var. Mesela GIMP ve Evolution.
GIMP aslında çok ilginç bir proje. Bu proje için geliştirilen araç takımı (toolkit) daha sonra GNOME projesine de güç vermek için seçiliyor ve GTK+ olarak uzun süre anılıyor. Şimdilerde GTK 4.12 sürümü en güncel sürüm olarak bulunuyor.
GIMP maalesef halen GTK3 sürümünü yayınlayamadı. Hem maddi olarak hem de bulunduğu niş konumdan dolayı geliştiricisi az. Gelişimi de çok hızlı değil. Bu yıl sonu gibi GTK3 sürümüne yönelik bir RC sürüm (Sürüm Adayı, Release Candidate) yayınlamayı planlıyorlar.
Evolution gördüğüm kadarıyla GTK 3 ile yoluna devam etme kararı almış durumda. GIMP de sonunda GTK 3 sürümünü yayınlayacak.
Bu iki uygulama bir süre daha aramızda GTK 3 sürümünü kullanarak yer alacaklar.
GNOME Core içinde yer almalarına rağmen çoğu küçük bilgisayar oyunu GTK alt yapısını kullanan ama Extra olarak adlandırılan, diğer yazılımlar kategorisine taşındı.
En son yılların emekçisi Gedit, GNOME Terminal, File Roller (Arşiv Yöneticisi), EOG (Eye of GNOME / GNOME’un Gözü) resim görüntüleyici de extra içine taşındı. Halen kritik olmalarına rağmen yerlerine yeni uygulamalar gelmesi dolayısıyla bu uygulamalar artık GNOME sürüm takvimini artık takip etmek zorunda değiller.
https://l10n.gnome.org/languages/tr/gnome-extras-stable/ui/
GNOME projesinin yanına aldığı ve Circle dediği (Daire diye çevirdiğim oluyor ama arada Çevre diye çevrilmiş olabilir) bir başka yazılım grubu var. Bu yazılımların geliştiricileri çekirdek sürüm takvimine tabi değiller. Geliştirdikleri yazılımlar belli şartları taşıyorsa, başvurdukları durumda bu yazılımlara hem tasarım hem de fikir konularında yardımcı olunuyor.
Bu uygulamalar da GNOME HIG yani arayüz kurallarını takip ederek oluşturuldukları için görsel olarak ayırmak pek mümkün olmuyor.
Başvuru süreci, sonrasındaki eleştiri ve öneriler hepsi açık olarak gitlab üstünden ilerliyor.
https://gitlab.gnome.org/Teams/Circle/-/issues
Circle içindeki uygulamalar GNOME takvimine tabi olmadıkları için yılda 2 sürüm yerine 2-3 haftada bir sürüm bile yayınladıkları olabiliyor. Genelde belli bir kararlılığa ulaştıklarında sürüm yayınlama sıklığı azalıyor.
Circle içine bu hafta 3 uygulama daha (Forge Spark, Impression, Errand) katıldı ve uygulama sayısı 58’e ulaştı!
Çevirileri konusunda elbette elimizden geleni yaptık.
İyi geceler.
https://apps.gnome.org/tr/#circle